Білім жүйесін оңтайландыру маңызды

Элеонора Столярова, әлеуметтану ғылымдарының кандидаты, С. Аманжолов атындағы ШҚМУ «Алтайтану» ғылыми-зерттеу орталығының жетекші ғылыми қызметкері:

– Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаевтың Қазақстан халқына арнаған «Төртінші өнеркәсіптік революция жағдайындағы дамудың жаңа мүмкіндіктері» атты Жолдауында тек еліміздің ішіндегі ахуал туралы ғана емес, сонымен қатар ғаламдық өзгерістер, бүгінде бүкіл адамзатты қамтып отырған ауқымды процестер туралы айтылған.

Мемлекет басшысы алға қойып отырған міндеттер жалпыадамзаттық, ғаламдық, әмбебап процестерге, экономикалық даму, адамзат қоғамының өмір сүруін қамтамасыз етуші өндіріс негізінің өзгеруі процестеріне сүйенеді. Екінші тараптан аталмыш міндеттер біздің елге тән бірегей ерекшеліктерге де негізделеді.
Айталық, көлік және логистика саласындағы міндеттер өзінің әмбебаптығына қарамастан біздің ел үшін аса маңызды. Өйткені, біріншіден, Қазақстан транзиттік аумақта орналасқан, сондықтан біз үшін көлік логистикасы мәселесі өте маңызды, оны ұлттық мәселе деп те айтуға болады. Екіншіден, Қазақстан – бұл кең байтақ аумақты алып жатқан үлкен мемлекет. Бізде сыртқы мәселелерді қойып, ішкі мәселелерді шешудің өзіне сауатты, логистикалық тұрғыда жіті ойластырылған көлік желісін ұйымдастыру қажет. Бұл – ең алдымен өзіміздің ішкі әлеуетімізді арттыруға керек шара.

Мен адами әлеуеттің сапасын ары қарай арттыруға арналған міндеттер турасында айрықша айта кеткім келеді. Өйткені жер қаншалықты бай, құнарлы болғанымен де, оған адам қолы тимесе пайда бермейді, қаңырап бос жатады. Сол себептен, бәрі де адамзат капиталына, біздің жерге деген көзқарасымызға байланысты, білімді және білікті ұрпақ әркез жарқын болашақтың кепілі болып қала бермек.

Елбасымыз жоғары білім жүйесін бұдан әрі оңтайландырудың маңызын ерекше атап көрсетті. Бір жағынан біз жаңа деңгейге көтеріліп отырмыз, екінші жағынанүлкен дербестікке, жеке білім беру бағытын таңдау құқығына ие байырғы университеттер дәстүріне оралып отырмыз. Бұл жоғары білім беру жүйесін барынша икемді ете түседі. Осы ретте тағы бір міндет туындайды. Ол – еңбек нарығын ұтымды ұйымдастыру. Ол үшін не істеу қажет? Тек сұранысқа ие мамандарды ғана дайындау қажет. Білім беру жүйесінің икемділігі, өзгергіштігі еңбек нарығының тиімділігіне тікелей әсер етеді. Бұл – стратегиялық тұрғыда аса маңызды мәселе. Себебі Төртінші өнеркәсіптік революция – бұл тек жаңа технологиялар ғана емес, бұл, сондай-ақ жаңа мәселелер. Өйткені жаңа жағдайларда сұранысқа ие болмай қалатын өте көп жұмыс күші босайды, ал кейбір мамандықтар мүлдем жойылады. Егер біз білім беру жүйесін жедел өзгерте алсақ, тиісінше еңбек нарығына сай қажетті әрі сапалы мамандарды ғана шығарып отырсақ, бұл мәселені де еңсеріп кетеміз.

Әзірлеген – Ержан Әбіш,

Шығыс Қазақстан облыстық газеті "Дидар"